नेपाली राजदूतावास नयाँदिल्लीद्वारा स्रष्टाहरूको सम्मान

२४ अक्टोबर, नयाँदिल्ली । नेपाली राजदूतावास नयाँदिल्लीले मण्डीहाउसस्थित आफ्नै सभाकक्षमा एक विशेष स्वागत तथा सिर्जना विमर्श कार्यक्रमको आयोजना गरी भारत भ्रमणमा जानुभएका वरिष्ठ कवि तथा समालोचक प्रा.डा. देवी नेपाललगायतका स्रष्टाहरूको सम्मान गरेको छ । भारतका लागि कार्यवाहक नेपाली राजदूत डा. सुरेन्द्र थापाको प्रमुख आतिथ्यमा सम्पन्न उक्त कार्यक्रममा राजदूतावासका द्वितीय सचिवद्वय गोकुल बस्नेत र उत्तम न्यौपानेलगायत भारतीय नेपाली स्रष्टाहरूबाट वरिष्ठ नेपाली साहित्यकार प्रा.डा. देवी नेपाल तथा बालस्रष्टाहरू अनुज्ञा नेपाल, विभूति अधिकारी र प्रविज्ञा नेपाललाई पुष्पगुच्छा र खदाले स्वागत तथा सम्मान प्रदान गरिएको थियो । सोही अवसरमा भ्रमण समूहमा रहनुभएका टीका पौडेल, रामप्रसाद उपाध्याय र गायत्री भट्टराईलाई पनि दूतावास तथा भारतीय नेपाली साहित्यकारहरूका तर्फबाट स्वागत तथा सम्मान गरिएको थियो ।

भारतीय नेपाली साहित्यकार हर्कबहादुर लामगादे ‘रोहित’को संयोजनमा नेपाली दूतावासद्वारा आयोजित उक्त कार्यक्रममा नेपाली राजदूत, दूतावासका उच्चपदस्थ कर्मचारीहरू, भारतीय नेपाली स्रष्टाहरू, नेपालबाट दिल्ली गई विभिन्न पेसा तथा व्यवसायमा संलग्न प्रवासी नेपाली स्रष्टाहरू र नेपालबाट भारत भ्रमणमा आउनुभएका स्रष्टाहरूको गुणात्मक उपस्थिति रहेको थियो । उक्त कार्यक्रममा बोल्दै प्रमुख अतिथि कार्यवाहक राजदूत डा. सुरेन्द्र थापाले नेपालबाट आउनुभएका स्रष्टाहरूको नेपाल सरकारका तर्फबाट स्वागत तथा सम्मान गर्न पाउँदा आफूलाई अत्यन्त खुसी लागेको विचार व्यक्त गर्नुभएको थियो । हर्कबहादुर लामगादे ‘रोहित’ आफू मणिपुरमा जन्मिएका भारतीय नेपाली भएर पनि उहाँले नेपालका स्रष्टाहरूप्रति देखाउनुभएको सद्भाव र दूतावाससँग गर्नुभएको अनुरोधबाट प्रभावित भई यस्तो कार्यक्रमको आयोजना गरिएको र यसलाई आगामी दिनमा पनि निरन्तरता दिने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभएको थियो । साथै उहाँले नेपालको नेपाली साहित्य र भारतीय नेपाली साहित्य तथा साहित्यकारहरूलाई एउटै सम्बन्धसूत्रमा जोड्ने कार्यमा नेपाली दूतावास सेतु बन्ने विचार व्यक्त गर्दै पुरानो पुस्तादेखि नयाँ पुस्तासम्मका एक सय जना भारतीय नेपाली कविहरूको संयुक्त कवितासङ्ग्रह यसै वर्ष नेपाली राजदूतावासबाट प्रकाशन गरिदिने घोषणासमेत गर्नुभयो । यसका लागि कविहरूको छनोट, कविता सङ्कलन र सम्पादनका लागि राजदूतावासका तर्फबाट उत्तम न्यौपाने र भारतीय नेपाली स्रष्टाहरूका तर्फबाट हर्कबहादुर लामगादे ‘रोहित’लाई जिम्मेवारीसमेत प्रदान गर्नुभयो ।     

उक्त अवसरमा बोल्दै सम्मानित प्रतिभा प्रा.डा. देवी नेपालले विदेशी भूमिमा नेपाल सरकारको उपस्थिति जनाउने राजदूतावासले यति धेरै महत्त्वका साथ स्वागत र सम्मान प्रदान गरेकामा कृतज्ञता व्यक्त गरी वर्तमानमा नेपाली भाषा र नेपाली जाति भूगोलको सीमाभन्दा धेरै टाढासम्म फैलिएको विचार व्यक्त गर्नुभएको थियो । उहाँले रक्तवंश खुम्चिँदै जाने तर शब्दवंश फैलिँदै जाने हुनाले आज भानुभक्तका शब्दवंशी सन्ततिहरू विश्वभर पुगेका र नेपाली जाति महाजाति र नेपाली भाषा विश्वभाषा बन्न पुगेको कुरामा जोड दिनुभयो । साथै उहाँले विश्वभरमा छरिएर रहेका नेपाली स्रष्टाहरूलाई एउटै सम्बन्धसूत्रमा जोड्नका लागि गङ्गाप्रसाद उप्रेतीको कुलपतित्व कालमा आफू पनि प्राज्ञ परिषद् सदस्य रहेका समयमा नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानबाट विभिन्न कामहरू भएको जानकारी दिनुभयो । ‘प्रज्ञा नेपाली बृहत् शब्दकोश’मा भारतीय नेपाली समाजमा प्रयोग हुने सोह्र हजारभन्दा बढी शब्दहरू सङ्कलन गरी समावेश गरिएको, ४८७ जना भारतीय नेपाली कविका कविताहरू समेटिएको ‘भारतीय नेपाली कविता’ कृति प्रकाशन गरिएको, नेपाली लोककथाको सङ्कलन गर्दा नेपालभित्रका मात्र नभएर भारतको दार्जिलिङदेखि बर्मासम्मका लोकथाहरू सङ्कलन गरी प्रकाशन गरिएको, भानु–प्रज्ञा अन्तर्देशीय पुरस्कारको स्थापना गरी भारतीय नेपाली स्रष्टाहरूलाई पुरस्कृत गरिएको, विश्वभरका नेपाली स्रष्टाहरूको सम्मानका लागि ‘उत्तरअमेरिकी नेपाली कविता’, ‘अन्तर्देशीय नेपाली कथा’लगायतका कृतिहरू प्रकाशन गरिएको तथा बर्मेली नेपाली कविता, युरोपेली नेपाली कविता, जापानी नेपाली कवितालगायतका कृति प्रकाशनका लागि सङ्कलन तथा सम्पादन कार्यको थालनी भएको कुराको समेत जानकारी दिई ‘म भानुभक्त सन्तति’ शीर्षकको आफ्नो कविता वाचन गर्नुभएको थियो ।    
भारतीय नेपाली साहित्यकार तथा भाषासङ्ग्रामी उत्तम क्षेत्रीले भारतीय संविधानमा नेपाली भाषालाई मान्यता प्रदान गराउन भएका भाषासङ्ग्रामका बारेमा जानकारी दिनुभएको थियो भने डा. युवराज भट्टराईले सम्मानित प्रतिभा प्रा.डा. नेपालको जीवनी, व्यक्तित्व र कृतित्वका बारेमा प्रकाश पार्नुभएको थियो । यस अवसरमा सम्मानित प्रतिभाहरू अनुज्ञा नेपालले ‘चरा’, विभूति अधिकारीले ‘म बालक’ र प्रविज्ञा नेपालले ‘म पृथ्वी आमा’ शीर्षकका आआफ्ना कविता वाचन गर्नुभएको थियो । 
उक्त कार्यक्रममा वरिष्ठ भारतीय नेपाली साहित्यकारहरू धर्मराज थापा, विष्णु गुरुङ, टासी शेर्पा, डा. मोहन कार्की, इन्द्रकमल जैरु, हेमन्त अधिकारी, डा. नारायणदत्त सुवेदीलगायतको उपस्थिति रहेको थियो । कार्यक्रमको अन्त्यमा कार्यक्रम संयोजक हर्कबहादुर लामगादे ‘रोहित’ले सम्मानित प्रतिभाहरू र आमन्त्रित पाहुनाहरू सबैलाई धन्यवाद दिई भारतीय नेपाली कविहरूको संयुक्त सङ्ग्रह प्रकाशनको घोषणाका लागि कार्यवाहक राजदूत डा. थापा तथा नेपाली राजदूतावास परिवारप्रति सम्पूर्ण भारतीय नेपाली स्रष्टाहरूका तर्फबाट कृतज्ञता व्यक्त गर्दै कार्यक्रम समापन गर्नुभएको थियो ।